Verplichtingen rond medezeggenschap
De Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen 2018 (Wmcz 2018) regelt de rechten van cliëntenraden in zorginstellingen. Deze wet geldt voor bijna alle zorgaanbieders, behalve die alleen zorg verlenen op basis van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).
Een cliëntenraad is verplicht in zorginstellingen waar meer dan 10 personen zorg verlenen en waar cliënten wonen, of waar meer dan 25 personen zorg verlenen en waar cliënten verblijven.
De inspectie waardeert persoonsgerichte zorg en burgerparticipatie. Het is belangrijk dat cliënten meepraten en meebeslissen over hun zorg. De cliëntenraad is een belangrijke gesprekspartner voor de inspectie.
Inspraak bieden
Zorgaanbieders moeten inspraak bieden aan cliënten. Dit kan via een cliëntenraad, maar ook op andere manieren. De inspectie controleert of er een cliëntenraad is en of deze inzage heeft in belangrijke stukken. Ook kijkt de inspectie of een cliëntenraad minimaal 1 lid kan aandragen voor de raad van toezicht en of er een commissie van vertrouwenslieden is met minimaal 3 leden, waaronder iemand aangewezen door de cliëntenraad.
Medezeggenschap kan ter sprake komen bij reguliere inspectiebezoeken, in telefonisch contact met zorgaanbieders of als de inspectie meldingen of signalen van cliënten(raden) krijgt. Het belang van medezeggenschap staat niet alleen in de Wmcz 2018, maar ook in de Governancecode Zorg. De inspectie toetst medezeggenschap onder meer bij cliënten zelf, hun vertegenwoordigers of familie: is er inspraak mogelijk? Hebben cliëntenraden inzage in relevante stukken?
Cliënten of hun vertegenwoordigers kunnen een vraag stellen of klacht indienen bij de inspectie als er geen mogelijkheid tot medezeggenschap is. Ook professionals in de zorg kunnen contact opnemen met de inspectie.