Steekproef inspectie: hygiëne in verpleeghuizen moet beter
Verpleeghuizen kunnen nog meer doen aan hygiëne om het verspreiden van infectieziekten te voorkomen. Ze hebben er wel aandacht voor, maar het kan en moet nog beter. Bijvoorbeeld het controleren van de houdbaarheidsdatum van desinfecterende middelen en mondneusmaskers. En het zorgen voor goede werkinstructies. Zoals over het schoonmaken van hulpmiddelen zoals rolstoelen en til-liften en het juiste gebruik van desinfectiemiddelen.
Dat blijkt uit een steekproef van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) op psychogeriatrische afdelingen van 10 verpleeghuizen.
In coronatijd hadden verpleeghuizen veel aandacht voor hygiëne en het voorkomen van het verspreiden van infectieziekten. Die aandacht moeten ze vasthouden, want dat er een nieuwe pandemische uitbraak komt is zeker. De vraag is alleen wanneer. Ook op kleinere schaal krijgen verpleeghuizen met uitbraken te maken, denk aan noro- en griepuitbraken. Juist voor kwetsbare bewoners kan een virusuitbraak grote gevolgen hebben.
Wat de inspectie zag
- Zorgverleners dragen haast nooit armbanden, ringen of horloges. Dat is zoals het hoort.
- In alle 10 de bezochte verpleeghuizen is er desinfecterende handalcohol in woonruimtes, vaak ook in gemeenschappelijke ruimtes. In ruim de helft van de gevallen is dat echter over de datum of gaat het niet om het juiste, toegestane middel.
- Zorgverleners moeten soms persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken als handschoenen, mondneusmaskers en schorten. Om zichzelf te beschermen, maar ook om het verspreiden van infectieziekten te voorkomen. Deze beschermingsmiddelen zijn niet altijd van het juiste type, of over datum. Of de medewerkers weten niet wanneer zij welke bescherming moeten gebruiken. De instructie hierover moet beter.
- Bij de helft van de instellingen ziet de inspectie kasten waarin steriele en onsteriele producten door elkaar liggen.
- Vrijwel alle instellingen controleren steeds de temperatuur van de medicijnkoelkast. Maar ze noteren lang niet altijd de openingsdatum van zalven en tubes. Na openen is de houdbaarheid beperkt.
- Alle instellingen hebben schoonmaakschema’s voor algemene ruimtes, maar soms staan daar dingen op de vloer die de schoonmaak lastig maken. Ook gaat het soms mis met het schoonmaken van persoonlijke hulpmiddelen als rolstoelen en til-liften. Hierover ontbreken afspraken over wie er schoonmaakt en wanneer.
Beter controleren
Voor goede infectiepreventie in de praktijk zijn duidelijke werkinstructies nodig om medewerkers te ondersteunen. Sommige verpleeghuizen verwijzen hun medewerkers naar algemene protocollen en werkinstructies op internet. Zonder dat ze maatwerk voor de eigen medewerkers bieden, toegespitst op het eigen verpleeghuis. Ook kan meer en beter gecontroleerd worden hoe de medewerkers in de praktijk werken. Maar de helft van de bezochte instellingen heeft een onafhankelijke controle (‘audit’) over infectiepreventie laten uitvoeren. De kwaliteit hiervan kan ook nog beter.