Wat vindt de inspectie belangrijk
De inspectie vindt het belangrijk dat vrijwilligers waar nodig begeleid worden en geschoold worden. En dat de zorgaanbieder op individueel niveau zicht heeft op de bekwaamheid van de vrijwilligers met wie zij samenwerkt.
Ook vindt de inspectie het belangrijk dat vrijwilligers bekwaam zijn voor de zorg die zij bieden. Zo is het belangrijk dat zij de risico's kennen die kunnen ontstaan wanneer zij cliënten ondersteunen bij eten en drinken. Bijvoorbeeld als een cliënt of patiënt niet goed meer kan slikken.
Inspecteurs kunnen kijken naar de volgende punten:
- De zorgaanbieder heeft een visie op de samenwerking met vrijwilligers.
- De zorgaanbieder is goed op de hoogte van de bekwaamheid van de vrijwilligers en legt dit duidelijk vast.
- De zorgaanbieder heeft een systeem om regelmatig te controleren of de kennis en vaardigheden van de vrijwilliger nog actueel zijn.
- De vrijwilliger voelt zich bekwaam om aangeleerde handelingen uit te voeren.
- De zelfstandig bevoegde- en functioneel bevoegde zorgverleners voelen zich in de samenwerking met vrijwilligers voldoende ondersteund om hun professionele verantwoordelijkheid te dragen.
- De zorgaanbieder legt de afspraken die zij maakt met de vrijwilligers navolgbaar vast en beoordeelt deze regelmatig.
- De zorgaanbieder praat met de vrijwilliger over persoonlijke grenzen, eventuele overbelasting en verwachtingen.
Wat ziet de inspectie in de praktijk?
We zien in het toezicht al langer dat zorgaanbieders samenwerken met vrijwilligers. We zien nu dat vrijwilligers steeds vaker zorgtaken oppakken in opdracht van professionele zorgverleners. Daarmee verandert het team dat zorg biedt aan de cliënt of patiënt.
Succesfactoren
We zien verschillende goede voorbeelden van samenwerking met vrijwilligers in de praktijk:
- Vrijwilligers zijn goed betrokken bij het zorgteam.
- Vrijwilligers zijn op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en afspraken.
- Vrijwilligers hebben toegang tot het cliëntdossier.
Risicofactoren
In de gevallen waarin de inspectie ziet dat er iets misgaat, zijn de risico’s voor cliënten vaak niet tijdig gesignaleerd en is de risico-inschatting niet zorgvuldig gemaakt. Om tijdig risico’s te signaleren en hierop te reageren is het nodig dat een team van voldoende niveau is. Daarom vindt de inspectie het belangrijk dat de zorgaanbieder het kennisniveau van de zorgverleners rondom de cliënt of patiënt, blijft afstemmen op de zorgvraag. Hierbij moet de zorgaanbieder ook nadenken over een goede mix van mensen die de juiste bevoegd- en bekwaamheden hebben.
Soms vragen zorgaanbieders aan vrijwilligers om taken uit te voeren die normaal alleen uitgevoerd mogen worden door zorgverleners die daartoe bevoegd zijn. Inspecteurs kijken dan of de zorgaanbieder heeft gecontroleerd dat de vrijwilliger bekwaam is voor de handelingen die zij uitvoert. En of ook aan alle andere voorwaarden voor de opdracht is voldaan.