Toezicht op zorgnetwerken

Steeds meer mensen krijgen thuis zorg en ondersteuning. Ze krijgen daarbij te maken met verschillende zorg- en hulpverleners. Als Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd controleren wij niet alleen de kwaliteit en veiligheid van de zorg die deze zorgaanbieders verlenen, maar ook of hun onderlinge samenwerking in zorgnetwerken goed verloopt.

Voor het verlenen van goede en passende zorg werken organisaties steeds meer samen in samenwerkingsverbanden zoals zorgnetwerken. Dit is ook 1 van de uitgangspunten van het Integraal Zorgakkoord (IZA). De beweging naar samenwerken in zorgnetwerken wordt in de toekomst alleen maar belangrijker en groter. Met ons toezicht sluiten wij op deze beweging aan.

Op wie houdt de inspectie toezicht?

Bij het toezicht op zorgnetwerken kijken we naar het functioneren van een netwerk. Zijn de juiste voorwaarden aanwezig om samenwerking tussen verschillende organisaties mogelijk te maken? Draagt de samenwerking vanuit het netwerk eraan bij dat cliënten op tijd de juiste zorg krijgen? Denk daarbij aan de zorgnetwerken die zich richten op de zorg aan mensen met dementie of palliatieve zorg. Meer voorbeelden van ons toezicht op zorgnetwerken leest u op de pagina Doelgroepen en toezichtactiviteiten.

Ons vertrekpunt bij het toezicht op een zorgnetwerk is de integrale zorg rondom een bepaalde doelgroep of thema. Zorg die de muren tussen sectoren en domeinen overstijgt. Dit betekent dat we bij het toezicht niet alleen verschillende zorgaanbieders betrekken, maar ook organisaties op het gebied van bijvoorbeeld wonen, welzijn en financiering – denk aan gemeenten en verzekeraars. Van de samenwerkende organisaties verwachten wij dat zij samenwerking over muren heen echt mogelijk maken. 

Zo ziet het toezicht eruit

Bij het toezicht op zorgnetwerken kijken we wat in de samenwerking tussen de organisaties goed gaat, wat beter kan en wat beter moet. Dit doen we samen met het netwerk. We gaan na of de juiste voorwaarden aanwezig zijn voor een effectieve en efficiënte samenwerking. En we kijken of er knelpunten in de samenwerking zijn en wat er nodig is om die weg te nemen. Daar profiteert iedereen van; de mensen die hierdoor op tijd passende zorg krijgen, want om hen gaat het natuurlijk, maar ook de hulp- en zorgverleners. 

Als inspectie gaan we daarvoor in gesprek met mensen uit het zorgnetwerk en daarbuiten. We spreken met bestuurders, managers, zorgverleners en andere professionals, maar ook met cliënten of hun vertegenwoordigers. Samen kijken we naar de organisatie en ontwikkeling van het netwerk. Waar zitten knelpunten en waar liggen kansen om de samenwerking te verbeteren en het netwerk te versterken? 

Deze gesprekken voeren we aan de hand van de 5 thema’s uit het gesprekskader: ambitie, belangen, relatie, organisatie en proces. Want deze vormen de basis voor een succesvolle samenwerking in een zorgnetwerk. We laten het netwerk reflecteren op onze bevindingen en vragen het netwerk daarna om, waar nodig, knelpunten met concrete acties aan te pakken.

Wat kan de inspectie doen?

Met de inzichten die we in het toezicht opdoen stimuleren we de bezochte zorgnetwerken om hun samenwerking te verbeteren. Als de samenwerking echt niet goed gaat en risico’s oplevert voor de kwaliteit en veiligheid van de zorg, passen we een interventie toe. De opties die we daarbij hebben, zetten we op een rijtje in de publicatie Interventiemogelijkheden bij zorgnetwerken.

Ook kunnen we structurele knelpunten signaleren en aankaarten. Daarnaast kunnen we onze inzichten over het versterken van samenwerkingsverbanden delen om andere zorgnetwerken te motiveren hun samenwerking te verbeteren. Ons uitgangspunt in het toezicht op zorgnetwerken is en blijft het gezonde vertrouwen in hun reflecterend vermogen en verbeterkracht. 

Meldingen over samenwerking die niet goed gaat

We ontvangen veel meldingen over incidenten in de gezondheidszorg. Deze meldingen zijn belangrijke signalen voor ons toezicht. Soms gaat een melding over een samenwerking tussen 3 of meer zorgaanbieders die niet goed lukt. Daardoor kunnen er risico’s ontstaan voor de veiligheid en kwaliteit van zorg. Lees op de pagina Calamiteit in een zorgnetwerk wat de inspectie na een melding kan doen.