Wat als je zorgverlener een seksuele grens over gaat?

Tekst in beeld: Centrum Seksueel Geweld. Wat als je zorgverlener een seksuele grens over gaat?

Selini Roozen, deskundige op het gebied van seksueel grensoverschrijdend gedrag in de zorg: “Gelukkig helpen de meeste zorgverleners zoals artsen, fysiotherapeuten en psychologen je zoals het hoort. Maar soms niet. Seksueel grensoverschrijdend gedrag komt helaas ook voor in de zorg, zowel door mannen als vrouwen. Ik noem een aantal voorbeelden: Een flirterig bericht of een seksuele opmerking die je kreeg van jouw zorgverlener. Of aanrakingen die onnodig zijn voor de behandeling.

Een zorgverlener mag jou nóoit seksueel benaderen, zelfs niet als jij het goed vindt of als jij begint met het contact. Het mag niet vanwege de aard van het beroep ‘zorgverlener’. Je bent voor de zorg afhankelijk van de zorgverlener. Om goede zorg te geven, moet de zorgverlener je soms vragen je kleding uit te doen, of je onderzoeken op intieme plekken van je lichaam. Soms deel je persoonlijke ervaringen met de zorgverlener, omdat hij of zij die informatie nodig heeft om goede zorg te kunnen leveren. Dat alles betekent dat een zorgverlener altijd heel voorzichtig te werk moet gaan. Een zorgverlener mag jou daarom op geen enkele manier seksueel benaderen.  

Voor een zorgverlener kan seksueel contact met een cliënt of patiënt, of een poging daartoe, zelfs strafbaar zijn. Soms is het duidelijk dat een zorgverlener over de grens gaat. Bijvoorbeeld als een zorgverlener je dwingt tot seks, maar ook als je een inwendig onderzoek krijgt zonder handschoenen. Of de zorgverlener wil dat je je uitkleedt, terwijl dit niet nodig is voor het onderzoek. Of de zorgverlener raakt lichaamsdelen aan terwijl dat helemaal niet nodig is.
Maar soms heb je het niet meteen door dat de zorgverlener over de grens gaat. Het start bijvoorbeeld met contact via sociale media, een vriendschap of een aanraking die niet nodig is. Dat kan heel verwarrend zijn. Je kunt ook gaan twijfelen: of het misschien toch bij de behandeling of begeleiding hoort of het per ongeluk was omdat je zelf gevoelens hebt of had voor de zorgverlener omdat je de zorgverlener niet in de problemen wilt brengen. 

Het is niet raar als je twijfelt. Praat met iemand over je twijfels. Vraag om uitleg als iets onduidelijk is voor je. Soms kun je ook iemand die je vertrouwt meenemen in de behandelkamer. Bijvoorbeeld een familielid of vriend of vriendin. Het kan best lastig zijn om te vertellen wat je zorgverlener bij jou doet of heeft gedaan. Ook omdat erover praten soms al directe gevolgen heeft voor je behandeling of begeleiding. Hoe moeilijk het ook is om te vertellen wat er is gebeurd: probeer steun te zoeken bij iemand die jij vertrouwt. Ook als je twijfelt over wat er is gebeurd, helpt het als iemand met je meedenkt. 
Daarvoor kun je ook contact opnemen met het Centrum Seksueel Geweld, de inspectie gezondheidszorg en jeugd of de politie. Ze kunnen je vragen beantwoorden, met je meedenken en kijken hoe ze je verder kunnen helpen.”

Tekst in beeld: Hulp nodig na seksueel misbruik? Bel of chat met CSG, gratis (en anoniem). Telefoonnummer 0800-0188 (24/7 bereikbaar). Logo Centrum Seksueel Geweld. www.centrumseksueelgeweld.nl.