Zorg- en hulpverlening aan mensen met een licht verstandelijke beperking

In Nederland leven ongeveer 1,5 miljoen mensen met een LVB. Deze doelgroep maakt steeds vaker gebruik van de (langdurige) zorg. Dat komt bijvoorbeeld doordat de samenleving ingewikkelder wordt, of door een beperkt sociaal netwerk. Soms komt de hulpverlening pas laat op gang. Of de hulp past onvoldoende bij mensen met een LVB. 

De IGJ houdt toezicht op de persoonsgerichte zorg aan mensen met een LVB. Daarbij kijken we naar de zorg van een cliënt en naar de samenwerking en samenhang in het zorgnetwerk. De cliënt is het uitgangspunt van ons toezicht. 

Wat verwachten we van het zorgnetwerk?

De zorgnetwerken rond mensen met een LVB bestaan uit verschillende zorg- en hulpverleners en zorgorganisaties. We verwachten van de betrokken partijen dat zij samenwerken om passende ondersteuning te bieden. Dat is ondersteuning die persoonsgericht en samenhangend is. En dat zij de zorg coördineren.

We verwachten ook dat de zorg- en hulpverleners het sociale netwerk rondom de cliënt actief stimuleren en betrekken. In het toezicht kijken we naar een aantal belangrijke knelpunten in de zorg aan mensen met een LVB: 

• Het op tijd herkennen van het bestaan van een licht verstandelijke beperking
• De deskundigheid van zorgverleners
• Het bieden van integrale zorg (samenhangende zorg)
• De veranderingen in de zorg bij belangrijke overgangsfasen, zoals van jeugd naar volwassenheid

Wat toetst de inspectie?

In ons toezicht op de zorg voor mensen met een LVB gebruiken we een toetsingskader. Een toetsingskader bestaat uit meerdere normen en daarbij horende toetsingscriteria. Die zijn gebaseerd op wet- en regelgeving, en zogeheten ‘veldnormen’.

Ga naar het toetsingskader ‘Persoonsgerichte integrale zorg aan mensen met een licht verstandelijke beperking’. 

Hoe voeren we dit toezicht uit?

We houden toezicht in verschillende steden in Nederland. In deze steden organiseren we bijeenkomsten met bestuurders van instellingen. Het gaat om instellingen in de gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheidszorg en jeugdzorg. Ook nodigen we een afvaardiging van huisartsen, veiligheidshuizen, (sociale) wijkteams en de gemeente uit bij deze bijeenkomsten. Daarna benaderen we zorgaanbieders uit deze groep.

Wat levert het toezicht op?

De inspectie bespreekt de uitkomsten van het toezicht met de betrokken partijen in dat gebied. In een bijeenkomst vertellen we wat er goed gaat en waar verbetering nodig is. Zo stimuleren we persoonsgerichte, samenhangende zorg aan mensen met een LVB. Ook publiceren we de resultaten per stad op onze website. 

Toezicht in Zwolle en de regio Enschede 

Bij Publicaties onderaan deze pagina vindt u:

• De resultaten van ons toezicht in Enschede (2024): 'Zorg voor mensen met een licht verstandelijke beperking in Enschede'. Hier hoort een interview bij met twee projectleiders van het Expertisenetwerk LVB Twente.
• De resultaten van ons toezicht in Zwolle (2022): ‘Zorg voor mensen met een licht verstandelijke beperking in Zwolle’. Hier staat een eenvoudige versie bij voor mensen met een LVB.