Ga direct naar inhoud

Toezicht medische zorg in justitiële inrichtingen

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) controleert de medische zorg in gevangenissen, tbs-klinieken, arrestantencomplexen, detentie- en uitzetcentra.

De kwaliteit van de medische zorg voor mensen in een justitiële inrichting en mensen in de vrije samenleving moet gelijk zijn. Maar iemand die in bijvoorbeeld een gevangenis of tbs-kliniek zit, kan niet zelf kiezen voor zijn behandelaar. Daarom is de controle van de inspectie op de zorg aan mensen in justitiële inrichtingen zo belangrijk.  

Forensische zorg

Een deel van de medische zorg aan mensen in justitiële inrichtingen heet forensische zorg. Forensische zorg is de geestelijke gezondheidszorg in bijvoorbeeld een tbs-kliniek of een penitentiair psychiatrisch centrum van een gevangenis.

Forensische zorg wordt niet alleen in een inrichting geboden. Soms woont iemand gewoon thuis, en heeft werk of een gezin. Iemand gaat in zo’n geval naar een forensische polikliniek. Meer informatie: Wet forensische zorg (Wfz)

Toezicht op de zorg

Wij houden toezicht op de medische zorg in justitiële inrichtingen om de veiligheid, kwaliteit en toegankelijkheid ervan te bewaken. Hiervoor gebruiken we 2 vormen van toezicht:

  1. risicogestuurd toezicht
  2. incidententoezicht na meldingen

Wat controleert de inspectie

Terugkerende thema’s bij het toezicht bij inrichtingen zijn:

  • of (en hoe) een arts de gezondheid bij binnenkomst onderzoekt;
  • of een arts onderzoekt of de persoon psychisch kwetsbaar is; 
  • of medewerkers de dossiers goed bijhouden en de informatieoverdracht goed doen; 
  • of er een inschatting wordt gemaakt wat een risico kan zijn voor de gezondheid van deze persoon en andere personen.

Ook controleert de inspectie de kwaliteit van:

  • geneeskundige handelingen die onder dwang worden uitgevoerd;
  • medicatieveiligheid;
  • calamiteitenonderzoek: gebeurt dit onderzoek methodisch en systematisch, voldoende onafhankelijk en multidisciplinair.

Toetsingskader Zorg aan justitiabelen

De inspectie gebruikt dit toetsingskader bij het toezicht op de medische zorg in justitiële inrichtingen. Het gaat dan speciaal om medische zorg die justitiabelen krijgen in gevangenissen (penitentiaire inrichtingen) en detentie- en uitzetcentra. 

De inspectie gebruikt dit toetsingskader per 1 november 2024. Dit toetsingskader beschrijft waar de inspectie op let: Toetsingskader Zorg aan justitiabelen – Voor toezicht op de medische zorg in justitiële inrichtingen.

Samenwerking, wetten en verdragen

In het toezicht op de forensische zorg werkt de IGJ samen met de Inspectie Justitie en Veiligheid (IJenV). In het ‘Samenwerkingsprotocol Inspectie JenV en IGJ inzake forensische zorg’ staan de afspraken over gezamenlijk toezicht.

De taken van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd staan in verschillende wetten en verdragen:

Publicaties