Hoe werkt ons toezicht

De maatschappij verandert razendsnel. De zorg speelt daarop in en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) sluit daar effectief op aan. Onze rol is de kwaliteit en veiligheid van de zorg en jeugdhulp te borgen én zorgverleners aan te zetten hun zorg te verbeteren.

De infographic heeft de vorm van een waaier met van links naar rechts drie categorieën interventies: agenderen, stimuleren en handhavend interveniëren. Van buiten naar binnen heeft de waaier 4 doelgroepen op wie de interventies zijn gericht: publiek, patiënt en politiek, de hele sector, enkele zorgaanbieders en individuele zorgaanbieders/professionals.

Uitgaan van vertrouwen

Iedereen moet in Nederland op goede en veilige zorg en jeugdhulp kunnen vertrouwen. Als toezichthouder gaan wij uit van wat publiek, patiënten en cliënten nodig hebben. En van vertrouwen in de professionals. Het Afwegingskader vertrouwen helpt ons bij de onderbouwing van (weer) wel of geen vertrouwen kunnen hebben in de zorgaanbieder.

Agenderen en stimuleren

Toezichthouden is meer dan ‘controleren op basis van wetten, regels en normen’. We zetten zorgorganisaties en professionals aan om (samen) te werken aan de kwaliteit en veiligheid van hun zorg en risico’s te verminderen. Bijvoorbeeld door met hen in dialoog te gaan, hen een spiegel voor te houden of verbeterpunten te agenderen. En om te leren van dingen die niet goed zijn gegaan of gedaan om de kans op herhaling te verkleinen. Waar nodig kiezen we voor handhaving om veilige zorg of jeugdhulp te waarborgen.

Toezicht met effect

We kunnen agenderen, stimuleren of handhavend interveniëren. En kiezen de instrumenten die het meeste effect hebben. We denken in effect, in alle fases van het toezicht. Daardoor wordt de zorg aan patiënten of cliënten zichtbaar beter. Niet alleen de dingen goed doen, maar vooral de goede dingen doen. Binnen de IGJ noemen we dat toezicht met effect. Toezicht met effect betekent ook inzetten op de grootste risico’s in de zorg. Raakt of overlapt ons toezicht dat van andere toezichthouders? Dan werken we samen of stemmen we af.

Keuzes op basis van risico’s

We houden met 900 medewerkers toezicht op 1,3 miljoen zorgverleners en 45.000 zorginstellingen. Dan moet je keuzes maken. Dat noemen wij risicogestuurd toezicht. Om risico’s in beeld te brengen verzamelen, analyseren en interpreteren we informatie over zorgaanbieders en bedrijven. Als blijkt dat sprake is van (potentieel) risico, dan treden we op.

Meer informatie over ons risicogestuurd toezicht is te vinden in onze toezichtinformatie per zorgsector.

Risicogestuurd toezicht is ook het uitvoeren van thematisch toezicht. Zo besteden we aandacht aan zorgnetwerken, e-health en infectiepreventie. Meer informatie staat onder thema's in het toezicht.

Incidenten, calamiteiten, klachten en meldingen

Met incidententoezicht reageren we op meldingen van burgers, zorgaanbieders, fabrikanten, gemeenten en andere instanties.
Meldingen en klachten over incidenten, misstanden en terugkerende tekortkomingen zijn voor ons een belangrijke bron van informatie. Ze kunnen een signaal zijn dat ergens sprake is van onveilige of kwalitatief niet goede zorg.

Iedereen kan een melding doen, maar zorgaanbieders en fabrikanten zijn voor bepaalde incidenten (zoals calamiteiten) verplicht deze bij ons te melden. Deze meldingen komen binnen bij het Meldpunt. Meldingen van burgers komen via het Landelijk Meldpunt Zorg.

Zie voor meer informatie Klachten, melden en aanvragen.

Handhaven

Ons toezicht is gebaseerd op meer dan dertig wetten en op veldnormen. Veldnormen zijn afspraken over wat goede zorg is, beschreven en vastgelegd door veldpartijen uit de zorg. Als we vaststellen dat de kwaliteit van zorgverlening onvoldoende is of dat de kans op vermijdbare schade te groot is, dan grijpen wij in. Wij hebben daarvoor verschillende maatregelen.

De inspectie heeft ook opsporingsambtenaren in dienst voor het opsporen van strafbare feiten. Zij hebben meer bevoegdheden dan een inspecteur. Wij werken bij dit soort zaken nauw samen met politie, douane en de FIOD. 

Op de pagina ‘Hoe zet IGJ interventies in?’ leest u meer informatie over ons beleid als het gaat om maatregelen nemen. Veel toezichtinformatie maken we actief openbaar.