Gezamenlijke aanpak aanschaf implantaten in ziekenhuizen nodig om risico’s gebruik te verminderen
Ziekenhuizen voldoen grotendeels aan de getoetste randvoorwaarden voor veilige toepassing van implantaten. Dat concludeert de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) na een bezoek aan 15 ziekenhuizen. Op een aantal punten is wel verbetering nodig, vooral bij het volgen van procedures en de interne samenwerking bij de aanschaf van implantaten. De meeste patiënten waren tevreden over de informatie die zij kregen over de ingreep en het implantaat. Daarbij is het wel belangrijk dat de informatie voor hen terug te vinden is.
Volgen van procedures
De IGJ constateert dat de ziekenhuizen beschikken over de actuele procedures voor aanschaf en introductie van medische hulpmiddelen. Maar dat deze niet altijd bekend zijn of niet altijd alle stappen worden doorlopen. Ook zag de inspectie dat inkopers en medisch specialisten in veel gevallen onvoldoende samenwerkten tijdens het aanschafproces. Een stap die vaak onvoldoende was, is bijvoorbeeld het uitvoeren van een risicoanalyse. Ook ontbrak regelmatig een programma van eisen. Dit zijn eisen die een ziekenhuis stelt aan een implantaat, hulpstukken en bijkomende service om het goed te kunnen toepassen in de eigen klinische praktijk. Dit is belangrijk, bijvoorbeeld om te bepalen of (extra) training van personeel nodig is.
Informatie aan patiënten
Inspecteurs spraken met 76 patiënten die een implantaat hadden gekregen. Het merendeel was tevreden over de informatie die zij voorafgaand aan de operatie over het implantaat en de ingreep kregen van hun arts. Ook hadden de meeste patiënten het gevoel een weloverwogen keuze gemaakt te hebben voor de behandeling met een implantaat. Sommigen vonden dat ze te weinig of juist te veel informatie hadden ontvangen. Daarnaast bleek dat patiënten na de ingreep niet altijd schriftelijke informatie kregen over de kenmerken van het implantaat, zoals de naam of andere gegevens om het implantaat te kunnen identificeren. Dit is sinds 2019 wettelijk verplicht.
Bezoek aan ziekenhuizen
Zowel implantaten als de toepassing ervan in de zorg kennen risico’s. Daarom onderzocht de IGJ hoe ziekenhuizen ervoor zorgen dat de randvoorwaarden voor een veilige toepassing van implantaten op orde zijn en de risico’s niet onnodig groter worden. Inspecteurs bezochten in 2021 en 2022 vijftien ziekenhuizen. Zij keken naar hoe ziekenhuizen implantaten aanschaffen, patiënten voorlichten en gegevens over het implantaat en de behandeling registreren. Daarnaast spraken de inspecteurs per ziekenhuis met een aantal patiënten die een implantaat hebben gekregen over de ingreep en de voorlichting hierover.
De verbeterpunten gelden niet allemaal of in dezelfde mate voor alle ziekenhuizen. De IGJ heeft de ziekenhuizen die het betreft verzocht verbeteracties binnen enkele maanden door te voeren. Voor ziekenhuizen die niet bezocht zijn geldt de oproep op om zelf na te gaan hoe zij op de getoetste thema’s functioneren. De inspectie ziet hierop toe in haar reguliere toezicht.